Miasto Trzech Kultur i Kresy Piękne z Natury

Zapraszamy Was 26 września na wyjątkowy wyścig na Lubelszczyźnie. Miasto Trzech Kultur i Kresy Piękne z Natury są hasłami promocyjnymi Miasta Włodawa oraz Gminy Włodawa. Wystartujemy w Mieście, zaś trasa będzie prowadziła w większości przez piękne tereny Gminy, wśród jezior i Lasów Sobiborskich, a także brzegiem majestatycznego Bugu. Wyścig we Włodawie będzie finałowym etapem Pucharu Lubelszczyzny.

Włodawa jest miastem o bogatej, wielokulturowej historii. Pierwsza wzmianka o grodzie nad Bugiem pochodzi z XIII w. Po wielkim najeździe tatarskim w 1241 r. na pewien czas znalazł tu schronienie książę halicko-włodzimierski Daniel, późniejszy król Rusi. W pierwszej połowie XIV w. Włodawa wraz z Podlasiem została włączona przez księcia Gedymina do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Gród stał się siedzibą litewskich książąt dzielnicowych, a następnie wszedł w skład dóbr książąt Sanguszków. Od 1566 r. Włodawa na mocy Unii Lubelskiej stała się miastem granicznym, zaś rzeka Włodawka stanowiła granicę pomiędzy Litwą a Koroną. Już wtedy mieszkała w niej ludność polska, ruska i żydowska. Położenie nad wielką rzeką – Bugiem – sprzyjało szybkiemu rozwojowi miasta jako ośrodka handlowego i tranzytowego. 

Wojny, jakie przetoczyły się przez wschodnie ziemie Rzeczypospolitej, odcisnęły swoje piętno na Włodawie, zniszczonej pożarami i przetrzebionej ludnościowo. W 1648 r. wojska Chmielnickiego zajęły i spustoszyły miasto, mordując znaczną część mieszkańców. W pożarze, jaki miał miejsce w czasie potopu szwedzkiego, spłonęły miejskie dokumenty lokacyjne i przywileje Włodawy.  W okresie powstania styczniowego Włodawę kilkakrotnie opanowywały oddziały powstańcze. Powstańcy zabierali broń z magazynów i pieniądze z kasy miejskiej. Po upadku powstania władze carskie rozpoczęły surowe represje, w wyniku których skasowano m.in. włodawski konwent Paulinów. Pod Włodawą w końcu września 1939 r. przeprawiły się przez Bug oddziały dowodzone przez gen. Franciszka Kleeberga. Stacjonowały tu przez kilka dni, zanim odeszły w kierunku Kocka, aby tam stoczyć ostatnią bitwę kampanii wrześniowej.

Współczesne miasto zachowało dawny barokowy układ urbanistyczny z końca XVIII w. Z czworokątnego rynku wychodzą promieniście wylotowe drogi. Na miejscu dawnego ratusza wzniesiono po 1766 r. budynek, zwany Czworobokiem. Mieściły się w nim kramy i jatki miejskie, a wewnątrz znajdował się obszerny dziedziniec. Przy otaczającym czworobok rynku zachowało się kilkanaście klasycystycznych domów z przełomu XVIII i XIX w.

 W pobliżu rynku znajduje się zespół synagog. Składa się on z dużej i małej synagogi oraz domu kahalnego. Duża synagoga, ufundowana przez Czartoryskich, została wzniesiona w 1764 r.  Obecnie mieści się w niej Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Budynek małej synagogi wzniesiono w drugiej połowie XIX w. W tym samym czasie powstał dom kahalny. Obecnie mieści się w nim ekspozycja etnograficzna.

Po wschodniej stronie rynku, na nadbużańskiej skarpie, znajdziemy murowaną cerkiew parafialną pw. Narodzenia NMP. Budowla, ufundowana przez Augusta Zamoyskiego, powstała w latach 1840–1842 na miejscu istniejącej wcześniej cerkwi unickiej. Po około 300-400m spaceru ulicami Kościelną i Klasztorną dojdziemy do najbardziej okazałej budowli Włodawy – barokowego kościoła pw. św. Ludwika z lat 1741-1752, który został zbudowany wg projektu włoskiego architekta Pawła Fontany. Obok znajduje się klasztor ojców paulinów.

Włodawa jest miastem bardzo atrakcyjnym dla turystów. Odbywa się tu wiele imprez. Wyjątkowe znaczenie na kulturalnej mapie Polski i Europy ma organizowany jesienią Festiwal Trzech Kultur. Jest to trzydniowe wydarzenie, promujące miejscową tradycję pogranicza kultur, tolerancji i współżycia wyznawców katolicyzmu, prawosławia i judaizmu. Festiwalowe koncerty odbywają się we wnętrzach synagogi, cerkwi oraz kościoła – a każdy w innym klimacie, z towarzyszeniem innej muzyki, która wprowadza w świat niezwykłego piękna trzech wymiarów duchowości.

Gmina Włodawa  – to kraina niezwykle atrakcyjna krajobrazowo. Decydują o tym liczne i malownicze jeziora, oraz duże kompleksy leśne, które przyciągają co roku tysiące turystów. Perłą Gminy jest Jezioro Białe położone obok miejscowości Okuninka, 7 km od Włodawy. Wody jeziora mają I klasę czystości i charakteryzują się wysoką przezroczystością (widzialność krążka 4,5 m). Kąpielisko figuruje w rejestrze kąpielisk unijnych. Jezioro ma łatwy dostęp do wody, twarde i piaszczyste dno. Długość linii brzegowej to 4262 metry. Tereny wokół tego zbiornika stały się centrum wypoczynku i rekreacji, dlatego też Okuninka jest najlepiej zagospodarowaną turystycznie wsią w Polsce Wschodniej. Mieści się tu ponad 80 ośrodków wypoczynkowych oraz 15 ogólnodostępnych pól namiotowych. Przy północnym brzegu jeziora rozwinęło się centrum handlowo-usługowe z licznymi punktami gastronomicznymi, kioskami spożywczymi, sklepami itp. W sezonie letnim czynne są restauracje, kawiarnie, wypożyczalnie sprzętu sportowego i pływackiego, boiska do gier i zabaw, campingi, pola namiotowe, zakłady gastronomiczne i domy wczasowe z łączną liczbą ponad sześciu tysięcy miejsc noclegowych!

W sąsiedztwie Jeziora Białego (106ha) występują jeziora mniejsze: Glinki (47ha), Czarne(24ha), Święte(6ha), Rogoźne (6ha), Lipiniec (4ha). Miłośnicy spokojnego wypoczynku mają wspaniałe warunki nad Jeziorem Glinki. Jezioro otoczone lasem i szuwarami jest rajem dla wędkarzy. Oprócz wędkarzy, gmina Włodawa jest swoistą mekką kajakarzy. Malownicze położenie oraz łagodne ukształtowanie nurtu Włodawki, powodują, że właśnie ta rzeczka staje się ulubioną dla tej formy aktywności. Dla nieco odważniejszych i rządnych przygód kajakarzy proponujemy spływ dziką rzeką Bug.

Bogactwem gminy Włodawa jest leżący w jej granicach Sobiborski Park Krajobrazowy i Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu. Powierzchnia Parku to ok. 10000 ha, zaś otuliny 9500 ha. SPK obejmuje najcenniejsze partie lasów Sobiborskich z bardzo licznie występującymi torfowiskami i 7 śródleśnymi jeziorami, objętymi ochroną rezerwatową.  Osobliwością SPK jest żółw błotny, gatunek zagrożony wyginięciem, którego populacja jest największa w Europie Środkowej. Rzeka Tarasienka jest jedynym znanym rzecznym stanowiskiem w Europie strzebli przekopowej – reliktu glacjalnego. Dosyć licznie występują w Parku również wilki, łosie i bobry oraz żmije zygzakowate. Bogata jest także awifauna tego obszaru licząca co najmniej 130 gatunków lęgowych. Na terenie Sobiborskiego Parku Krajobrazowego utworzono dotychczas sześć rezerwatów przyrody (jezioro Orchowe, Magazyn, Żółwiowe Błota, Brudzieniec, Małoziemce oraz Trzy Jeziora).

Na przyrodnicze piękno sobiborskich lasów kładzie cień tragedia, jaka wydarzyła się w pobliżu stacji kolejowej Sobibór. Właśnie tu, w 1942 roku hitlerowcy założyli obóz zagłady Żydów, do którego transportowano ludność żydowską ze wschodniej Polski, ZSRR, Austrii, Czechosłowacji, Francji i Holandii. W października 1943r. w obozie wybuchł bunt więźniów, podczas którego wielu z nich zginęło, ale części udało się uciec. Po buncie Niemcy zlikwidowali obóz i by zatrzeć ślady ludobójstwa, zasadzili las. Obecnie znajduje się tu muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze.

—————

UWAGA! Termin wyścigu został zmieniony na 26 września