Maraton Kresowy w wielokulturowym Puńsku będzie wyjątkowym wydarzeniem w naszym kalendarzu. Wyścig będzie miał rangę Mistrzostw Województwa Podlaskiego w maratonie MTB (XCM). Planowany termin to 30 sierpnia 2015 roku. Teren gminy jest przyjemnie pofałdowany, więc także pod względem sportowym trasa powinna spełnić oczekiwania zawodników.
Puńsk to urocze miasteczko położone wśród malowniczych łąk, jezior i lasów. To mała ojczyzna ludności litewskiej i to głównie ten aspekt świadczy o oryginalności i atrakcyjności tego miejsca. Gmina położona przy granicy z Litwą, w zdecydowanej większości zamieszkana jest przez przedstawicieli narodowości litewskiej (ponad 80 %). Od 2008 roku wprowadzono 30 litewskich nazw dla wsi i osad. Gmina liczy około 4500 mieszkańców, a samo miasteczko ok.1100.
Puńsk jest głównym ośrodkiem kultury litewskiej w Polsce. Mieszka tu wielu twórców ludowych. Znajduje się tu redakcja czasopisma Aušra (litew. „Jutrzenka”) oraz Dom Kultury Litewskiej i Liceum Ogólnokształcące z językiem wykładowym litewskim. W budynku Urzędu Gminy znajduje się sklep z wydawnictwami litewskimi.
W Puńsku odbywają się festiwale lokalnego folkloru podczas nocy świętojańskiej oraz 15 sierpnia – w święto Wniebowzięcia NMP (Matki Bożej Zielnej). Można także kupić i zjeść różne litewskie specjały (kawiarnia Sodas czy sklep Dešra). Maraton Kresowy w Puńsku będzie okazją do smakowania zarówno litewskiej kultury, jak i smaków kulinarnych.
Puńsk ma długą historę. Do XIII wieku tutejsze obszary zamieszkiwali Jaćwingowie. Potem tereny te porastała Puszcza Mereczka. W XV wieku tereny kolonizowali Litwini (Dzukowie) z Merecka i Puni oraz Polacy z Mazowsza. Litewscy kolonizatotrzy nazwali jezioro „Punia”, od którego pochodzi nazwa miejscowości Puńsk (nazwa w języku litewskim Punskas). W latach 1647-1852 miejscowość miała prawa miejskie.
Dzisiejszy układ urbanistyczny powstał w roku 1934. Stało się to po wielkim pożarze, który zniszczył większość zabudowy. W tym czasie większość mieszkańców stanowili mieszkańcy narodowości żydowskiej. Świadectwem tego są stare, pożydowskie domy, budynek synagogi oraz, położony w pobliżu miasteczka, duży cmentarz żydowski.
Po II wojnie światowej Puńsk stał się stolicą kulturalną polskich Litwinów. Powstały zespoły ludowe: kapela „Klumpė”, chór „Dzūkija”, zespół choreograficzny „Jotva”. Powstały także szkoły z litewskim językiem nauczania. W Puńsku jest Gimnazjum i Przedszkole Samorządowe z Polskim i Litewskim językiem nauczania oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących z Litewskim Językiem Nauczania. Litewskie liceum już od ponad pięćdziesięciu lat utrzymuje tradycje i „kulturowość” placówki.
Okolice Puńska zachwycają turystów pięknymi krajobrazami ale także niepowtarzalną kulturą regionu. Mieszkańcy tych ziem są pracowici, wprawni i pomysłowi, aktywnie uczestniczą w artystycznej działalności amatorskiej, kultywują i pielęgnują kulturę i tradycje ojców. Ta litewska tradycja kulturowa jest ważnym czynnikiem integrującym społeczność lokalną, a jednocześnie unikatową atrakcją krajoznawczą,
W gminie najciekawsze zabytki to: w Puńsku – kościół neogotycki z lat 1877-81, skansen – XIX-wieczna zagroda litewska, muzeum etnograficzne i historyczne; w Smolanach – poreformacki zespół klasztorny z lat 1839-40, drewniane chałupy z 2 połowy XIX w. i karczma (obecnie dom mieszkalny); w Trakiszkach – drewniany budynek dworca kolejowego z końca XIX w.; Przystawańce, Szlinokiemie, Rejsztokiemie, Trompole, Widugiery, Wojtokiemie, Wołyńce: zabytkowe domy z połowy XIX w.
Ciekawą atrakcją być może nie tylko dla najmłodszych jest wioska bajek ” U dwóch Mistrzów” położona przy skansenie. W towarzystwie krasnala Koszałka Opałka i świerszcza Sarabandy trafisz do Dwóch Mistrzów, gdzie „jeden włada literami, dugi moc ma nad dźwiękami”. Tutaj masz okazję przemierzyć labirynt języków, poznać tańce i kulturę sąsiedzkich narodów. Może zagrasz na jakimś instrumencie, zagubisz się w Alei Słów, a może trafisz na Polanę Poznania.
Więcej informacji na stronie Centrum Informacji Turystycznej w Puńsku